Nlp Nedir (Neuro Linguistic Programming)
NLP = Sinir Dili Programlaması
Neuro (beyni temsil eder) ile; insanların
görme, işitme, hissetme, koklama ve tatma duyuları ve bu duyuların yönetildiği
beyin ve sinir sistemi vurgulanır. İnsanın görme, işitme, hissetme, koklama ve
tatma duyuları ve bu duyuların yönetildiği beyin ve sinir sistemi vurgulanır.
Linguistic (sinirsel uyarılar) ile; yaşam
deneyimlerinin dil vasıtası ile kodlanması, dilin deneyim edinme ve değişim
süreçlerindeki etkisi vurgulanır.
Programming (programlama) ile; arzu edilen
değişiklikleri gerçekleştirmek üzere, duygu, düşünce ve davranışlarımız
üzerinde, bilinçli veya bilinçdışı akıl yardımıyla yapılan yeniden düzenleme
biçimi vurgulanmaktadır.
NLP, beyin üzerinde yapılan araştırmalar
sonucunda ortaya çıkan bir düşünce sistemidir. Ve NLP arzuladığımız yaşam için
zihnimizi, düşüncelerimizi nasıl daha çok etkin kullanabileceğimizi
anlatır.
NLP, yaşamımızda üzerinde düşünmeden,
otomatik olarak gerçekleştirmiş olduğumuz algılama, düşünme ve davranış
süreçlerini, bilinçli hale getirme ve geliştirmede etkin olarak kullanılan bir
yöntemdir.
NLP (Neuro Linguistic Programming) ’in altyapısını, insanların çevrelerini
nasıl algılayıp ne şekilde tepki gösterdikleri, nasıl iletişim kurdukları ve
davranış kalıpları üzerinde yapılan araştırmalar oluşturur.
NLP de bu tür araştırmalar özellikle kendi alanlarında çok başarılı olan
insanların stratejileri üzerinde yoğunlaştırılmıştır. Buna NLP de
"Modelleme" (Modelling) denir ve günümüzde hızlı öğrenme
"Accelerated Learning" in önemli bir parçasıdır.
NLP araştırmaları sonucunda geliştirilen bilgi teknik ve yöntemler, insanlar
arasındaki iletişimi pekiştirmede kullanıldığı gibi, hedef ve çözüm bulma
süreçlerinde de yıllardır başarılı bir şekilde kullanılmaktadır. Sizi
kısıtlayan korkuların, alışkanlıkların ve benzeri etkenlerin üstesinden gelip,
sizi hedefleriniz doğrultusunda destekleyen yeni davranış seçeneklerinin
oluşturulmasında NLP size destek sağlar. NLP’nin temel varsayımları ve özel
uygulamaları, geçmişten gelen korkularınızı, kısıtlayıcı inançlarınızı, zarar
veren alışkanlıklarınızı değiştirmede size yardımcı olacak etkili çözümler
sunarak yaşam enerjinizi yeniden keşfetmenizi sağlar.
NLP'nin VARSAYIMLARI
Aşağıda NLP’nin etik ve felsefi bakış açısını oluşturan önemli varsayımlardan
bazılarına yer verilmiştir.
Bu varsayımlar tartışılmaz, evrensel gerçekler, ya da kesin doğrular değildir.
Amaç, etkin iletişim, gelişim ve değişim süreçlerine uygun bir zemin sağlayan
bu varsayımların doğruluğundan yola çıkarak, dünyayı algılama, yorumlama ve
davranış biçimi seçeneklerimizdeki gelişimi sağlamaktır. "İnsanlar, kendi
yaşamlarını istekleri doğrultusunda şekillendirebilmek ve gerek gördüğünde
değiştirebilmek için ihtiyaç duyduğu tüm kaynaklara kendi içinde
sahiptir." NLP deki amaç, ihtiyaç duyulan kaynaklara (resource), istenilen
zamanda istenilen yerde ulaşabilmek ve bunlardan en iyi düzeyde yararlanmaktır.
" İletişimde hata yoktur, sadece geri bildirimler (feedback)
vardır."Karşıdan alacağımız tüm tepkiler ya da elde ettiğimiz sonuçlar
bizim içim bir geri bildirim ve böylelikle bu sonuçlardan öğrenebileceğimiz
faydalı bilgiler niteliğindedir. Geri bildirimler, uygulamış olduğumuz yöntemin
bizi çözüme ya da hedefe yaklaştırıp yaklaştırmadığı konusunda bilgi vererek,
gerektiği takdirde bizi yeni çözüm yolları aramaya davet eder. "Kurmuş
olduğumuz iletişimin anlamı, karşımızdan almış olduğumuz yanıtta
saklıdır."İnsanlar belli bir amaç ya da beklenti çerçevesinde başka
insanlarla iletişim kurarlar. Karşımızdakinden beklediğimiz tepkiyi alamamak,
iletmiş olduğumuz bilginin karşımızdakine istenilen şekilde ulaşmadığını
gösterir. Bu durumda olumsuz tepki göstermek ya da ısrar etmek yerine
davranışımızı değiştirmek bizi istenilen sonuca daha çabuk ulaştıracaktır.
"Birşey istediğin sonucu vermiyorsa yeni bir şey dene." Bu varsayım
bir çağrı niteliğindedir ve etkilerimiz sonucunda aldığımız her türlü tepki
(istenmeyen sonuçlar dahil), bir geri bildirim yani bizim için faydalı bir
bilgi içerdiğinden, istediğimiz sonucu alana kadar davranışlarımızda esnek
olup, yeni şeyler denemeye davet eder. "Harita arazinin kendisi değildir."Her
insanın, dünyanın nasıl bir yer olduğu konusunda zihninde bir temsil vardır.
Zihnimizdeki bu temsillerden hiçbiri dünyayı gerçekten olduğu gibi yada
eksiksiz yansıtmaz. İnsanlar ise zihinlerinde bulunan bu haritaya, yani temsile
tepki gösterirler, gerçekliğin kendisine değil. "Her davranışın altında
olumlu bir niyet yatar."İlk bakışta olası olumsuz etkileri göze çarpsa
dahi, her davranışın onu uygulayan kişi için olumlu bir işlevi vardır ve bu
çerçevede anlaşılmaya çalışılmalıdır. "Ne kadar çok tercih imkanımız
varsa, o kadar iyi."İnsanlar sahip oldukları davranış seçeneklerinden, o
an için en uygun olanını seçerler. En geniş davranış seçeneği, yani tercih
reperatuvarı olan kişi, kompleks sistem dinamiği içerisinde esnekliği sayesinde
durumu daha iyi kontrol edebilir.
NLP TARİHÇESİ
İnsanlık tarihinde 2500 yıldır devam eden
bu çalışmalar halen devam etmektedir..
NLP 1970’li yılların başında, Santa Cruz,
Kaliforniya Üniversitesinde yardımcı doçent olan dilbilimci John Grinder ile
aynı üniversite’de psikoloji öğrencisi olan, aynı zamanda matematik ve
bilgisayar eğitimi alan Richard Bandler’in belirli becerilere sahip olan
insanlar ile bu becerilerde mükemmelleşmiş insanlar arasındaki farklılıkları
ortaya koyma çalışmalarıyla Kaliforniya’da doğmuştur. Bandler ve Grinder
ağırlıklı olarak kendi alanlarında mükemmelliği yakalamış üç terapistin
davranışlarını detaylı bir gözlemle inceleyerek modellediler.
Virginia Satir: 70’li yıllarda
ünlü bir terapistti. Bandler, onun konferans söyleşilerini yazıya dökerken
belirli kalıpları kullandığını fark ederek NLP’de modelleme tekniğini
geliştirdi.
Fritz Perls: Bandler, daha sonra Geştalt
terapisi konusunda dersler verirken, Geştalt terapisinin kurucusu olan Fritz
Perls’i modelledi ve ona yakın sonuçlar aldı.
Milton Ericson: Bandler ve Grinder daha
sonra birlikte davranış değişiminin sırlarını araştırıyorlardı. Düşünme
farklılıkları, insanların olayları tecrübe etmelerinde farklılık yaratıyordu.
Değiştirecekleri şeyin ne olduğunu sorgularken, bu örneğin Milton Ericson’ın
1919 yılında 18 yaşında geçirdiği felç olayı olduğunu gördüler. Ericson, felç
hastalığı nedeniyle çelik ciğere bağlı olarak yaşadı. Hiçbir şekilde hareket
edemiyor, ama görüyor, duyuyor ve düşünebiliyordu. Zaman geçirmek için
insanların sözlü ve sözsüz davranışlarını inceliyordu. Özellikle açıkça
söylenmeyen ama ima edilenler arasındaki farkları inceliyordu. Yeniden
yürümeyi öğrenmek için bebeklerin post hipnotik hareketlerini de inceledi. Bu
olayların tecrübesi sonucu Ericson, dünyanın en başarılı terapisti oldu.
Bandler ve Grinder 1975’de Milton Ericson’dan randevu alarak sonrasında onun
dil kalıplarını incelemeye başladılar. (Post Hipnotik Dil Kalıpları)
Bu kişiler NLP’nin doğuşuna katkıları olan
terapistlerdi. Öte yandan 1970’li yıllarda Robert Ornstein, bilinç
psikolojisi hakkında yazılar yazıyordu. Yine, Amerikan Ulusal Sağlık
Enstitüsü’nden Paul Mac Lean, beyin araştırmaları yaparak, Üçlü beyin Modeli’ni
geliştirdi. Bu modele göre insan beyninin sırasıyla sürüngen beyni, memeli
beyni ve beyin zarı olarak geliştiğini gösterdi. Bu araştırmacılar ve diğerleri
beynin gerçekten kısımlara ayrıldığını ve her yarım beyinde bu farklılıkların
yer aldığını gösteren kanıtlar sunan, çok sayıda deneyler gerçekleştirdiler.
1976 yılında, Bandler ve Grinder yaptıkları
çalışmalara bir isim vermek istediler ve sinir sisteminin sözcüklerle
programlanması anlamına gelen Neuro Linguistic Programming-NLP ortaya çıktı.
Öte yandan 1977’de Robert Dilts, San Francisco Langley Porter Nöropsikiatri
Enstitüsü’nde, nöropsikolojik işlevler ve çeşitli duyuları görme, duyma,
hissetme ve bunlarla bağlantılı kişiye özgü göz hareketleri arasındaki
bağlantıları inceliyordu. Bu çalışmaların sonucunda, dünyada farklı kültür ve
ırklardan insanlar üzerinde yapılan gözlemler sonucu, göz hareketleri modelleri
belirlendi. Daha sonra Dilts, değişim, iletişim ve düşünce sistemlerini
açıklayan modeli geliştirmiştir.
NLP’nin o yıllarda temelleri atılmış,
sürekli gelişerek günümüze kadar gelmiştir.
Birçok insan kişisel büyüme ve gelişimi
için NLP çalışırken, aynı zamanda profesyonel değerler adına elinden
gelenin en iyisini yapar.
NLP UYGULAMA
Günlük yaşantımızda, bazı konular
bizi yorabilir ve yaşam konforumuzu olumsuz etkileyebilir. Ve birey yaşadığı
sıkıntı nedeni ile sağlıklı düşünemeyebilir. İçinde bulunduğu durumu daha
sağlıklı kararlar alarak ve daha kolay bir şekilde bu süreci tamamlamak isteyen
kişiler NLP seanslarına katılabilirler. Zihnen yorgunluğunun farkındalığını
yaşayanlar, bu tür çalışmalardan ciddi faydalar elde edebilirler.
NLP seansları birebir yapılmaktadır.
Ortalama 1,5 – 2 saat süren bu seanslarda, uzmanlar bireyin, algısındaki etki
alanlarına göre kullandıkları yöntemler ile, kişinin kendisinin göremediği
bilinçaltındaki dürtüsel olarak otomatikleşmiş ve bireye zarar vermekte olan
düşüncelerini bulmaları konusunda destek sağlarlar. Bilinçaltından alınan
veriler ile kişiye en hızlı ve en olumlu faydayı sağlayacağı hal, kişinin
kendisi tarafından belirlenir. Yani NLP seansları size kendi çözümünüzü, kendi
kişiliğinize, yaşam tarzınıza ve günlük hayatınıza en uygun
çözümleri, bilinçaltında uygulanan NLP yöntem ve teknikleri ile anında etkisini
hissetmeye başlayacağınız çalışmalar ile destekler.
Seansların devamlılığı konusu ise, NLP
yöntemlerinin etkinliği nedeni ile, birçok konu tek seansta çok etkili ve
hızlı bir şekilde çözüme ulaştığından, bireyler daha çok farklı konularda yaşam
konforlarını artırmak için NLP seanslarına devam etmeyi tercih etmektedirler.
NLP yöntemleri ile yapılan çalışmaları,
beynimizde bulunan milyonlarca nöronun oluşturduğu ve düşünce
sistemimizin meydana geldiği bir ağda yapılan bıçaksız bir ameliyat gibi
düşünebilirsiniz. Seansların hemen sonrasında kişilerde şaşkınlık şeklinde bir
hal belirebilir. Veya kişiler karınlarının acıktığını, tatlı yemek gibi
ihtiyaçlarının olduğunu hissedebilirler. Bu belirtiler bilinçaltının o güne
kadar farkedilmemiş, kullanılmamış olan bölgelerinin aktiflenmiş olması ile
ilgili olup, dinlenmeleri tavsiye edilir. Özellikle bir uyku dinlenmesi
ardından, kişinin düşünce sisteminde oluşan daha sağlıklı nöron bağlantıları
kuvvetlenerek daha aktif hale gelmektedir.
BAŞLICA NLP UYGULAMA ALANLARI ;
• Travma sonrası stres bozuklukları
• Korku ve endişeler
• Yaşamı yeniden çerçevelendirme ve istenilen yaşama ulaşma
• İnsanları daha rahat anlayabilme ve sorgusuz, yargısız yaşayabilme becerisi
• Utangaçlık
• İletişim sorunları
• Profesyonel başarı – Kariyer
• Alerjiler
• Tüm Fobiler-Yükseklik, Uçak, Yılan, Böcek vs
• Panik atak
• Öz güveni arttırmak
• Depresyon
• Dikkat bozukluğu, hiperaktivite
• Fiziksel bozukluk travmaları
• Yeme sorunu ve kilo sorunu
• Uykusuzluk hastalığı
• Migren
• Suçluluk duygusu
• Acı kayıplar
• Geçmişten kopamamak
• Topluluk karşısında konuşamamak
• İlişki sorunları
• Sınırlayıcı inançların değiştirilmesi
• Sahne ve Spor performansı artırımı
• Affedememe
• Duygu kontrolü
• Olumsuz duyguların temizlenmesi
• İstenmeyen söz davranış ve düşüncelerden kurtulmak
• Geçmiş yaşam temizliği